Ձկներն ունեն փակ արյունատար համակարգ:Սրտից զարկերկներով արյունը դուրս է գալիս, իսկ երակներով լցվում է սրտի մեջ:Ձկների սիրտը երկխորշ է,կազմված է մեկ նախասրտից և մեկ փորոքից:Սիրտը գտնվումէ արմնի առջևի ծայրում խեիկների տակ:Սրտի փորոքից արյունը փորային աորտայով ու զարկերակներով ուղղում է դեպի խռիկային թերթիկներ:Թթվածնով հարստացված զարկերակային արյունը հավաքվում է խոշոր անոթում մեջքային աորտայում, որը ձգված է ողնաշարի երկարությամբ:Այդ անոթով արյունը հոսում է դեպի մարմնի պոչային ծայրը:Աորտան ճյուղավորվում է և թթվածին ու սննդարար նյութեր է մատակարարում բոլոր հյուսվածքներին: Եվ այսես,արյունը շրջանառություն է կատարում մեկ շրջանով:
Երկկենցաղներ
Երկկենցաղներն ի տարբերություն,
ձկների ունեն արյան շրջանառության երկու՝ մեծ
և փոքր շրջաններ:Գորտի սիրտը գտնվում է կրծոսկրի տակ,կազմված է երկու նախասարտերից և մեկ փորոքից:Նախասրտերը և փորոքը կծկվում են հաջորդաբար,նրանց
միջև գտնվող փականները թույլ են տալիս, որ
փորոքը կծկվելիս արյունը հետ գնա դեպի նախասրտերը:Փորոքում արյունը զգալի չափով խառնվում
է ու դրա կծկումից միաժամանակ
Սկսվում են արյան
շրջանառության մեծ և փոքև շրջանները:Փոքր շրջանով արյունը գնում է թոքերը, հարստանում
թթվածնով և վերադառնում է ձախ նախասիրտ:Մեծ շրջանով արյուն թթվածին է մատակարարում օրգանների ն ու հյուսվածքներին,հագենում
է ածխաթթու գազով և վերադառնում է աջ նախասիրտ:այստեղ է լցվում մաշկից եկած՝ թթվածնով
հարուստ արյունը:Սրտից դուրս եկող զարկերակների հատուկ դասավորության շնորիվ գորտի
գլխուղեղը ստանում է թթվածնով հարուստ արյուն,իսկ
մյուս օրգանները՝խառը արյուն:դա կատարվում է այն ժամանակ, երբ գորտը գտնվում
է ցամաքում և շնչում ՝ թոքերով,մինչդեռ ջրաշերտերում գտնվող գորտի թոքերը շնչառությանը չեն մասնակցում:Սողուններ
Թռչուններ
Ինչպես և սողուններինը
կատարվում է երկու շրջավով:Սակայն թռճունների զարկերակային արյունը երբեք չի խառնվում
երակայինի հետ :Սա ապահոհվու է սրտի քառախորշ կառուցվածքի շնորհիվ:Երկու նախասրտերը
և երկու փորոքները իրարից բաժանված են միջնապատով:Սրտի ձախ փորոքից դեպի բոլոր օրգանները
և այնուհետև աջ նախասիրտ արյան տեղաշարժման
ուղին արյան շրջանառության մեծ շրջանն է:Սրտի աջ նախասարտից արյունն անցնում է աջ փորոքի մեջ որտեղից երակային արյունը թոքային զարկերակով ուղղվում է դեպի աջ և ձախ թոքերը:Այստեղից թթվածնով հարուստ արյունը վերադանոմ է ձախ նախասիրտ և այնուհետև ձախ փորոք:Սա արյան շրջանառության փոքր շրջանն է:Կաթնասուններ
Ինչպես բոլոր ցամաքային ողնաշարավոր կենդանիներինը,կաթնասունների արյունը նույնպես շրջանառություն է կատարում մեծ և փոքր շրջաններով:Սիրտը քառաշորշ է կազմված է երկեու նախասարտերից և երկու փորոքներից:կաթնասուններն ունեն աորտայի միայն մեկ աղեղ սակայն ոչ թե աջ ինչպես թռչուններինը աջ,այլ ձախ:
Комментариев нет:
Отправить комментарий